Święta na krechę? Coraz więcej Polaków zadłuża się, żeby pokryć wydatki
Coraz więcej Polaków planuje sięgnąć po dodatkowe pieniądze, aby sfinansować święta. Z raportu UCE RESEARCH i Shopfully Poland wynika, że w 2025 roku 16 proc. respondentów zadeklarowało zamiar zaciągnięcia pożyczki lub kredytu w banku, parabanku albo u znajomych i rodziny. To niemal o 5 p.p. więcej niż rok wcześniej, gdy odsetek ten wynosił 11,2 proc. Wśród Polaków, którzy planują się zadłużyć, dominują mężczyźni w wieku 25–34 lat oraz osoby z miesięcznym dochodem netto powyżej 9000 zł.
– Zdecydowana większość rodaków planuje przygotować święta w granicach swoich możliwości finansowych, często rezygnując z nadmiernych kosztów i dostosowując skalę przygotowań do bieżącego budżetu. Jednak widać, że dla części Polaków okres świąteczny stanowi znaczące obciążenie budżetowe. W większości przypadków nie jest to chęć zorganizowania wyjątkowo wystawnych spotkań, lecz raczej konieczność pokrycia podstawowych wydatków – takich jak żywność, prezenty czy wyjazdy – komentuje Robert Biegaj, współautor raportu z Shopfully Poland.
Kto i dlaczego się zadłuża?
Analiza pokazuje, że po pieniądze na święta sięgają głównie młodsze osoby, a także mieszkańcy mniejszych miast. W grupie zadłużonych znajdują się przede wszystkim osoby z wyższymi dochodami, które decydują się na kredyty lub pożyczki ze względu na wygodę i elastyczność w zarządzaniu budżetem. Starsi respondenci oraz osoby o średnich lub niższych dochodach częściej planują przygotować święta w ramach posiadanych środków, unikając dodatkowego zadłużenia.
– O 4,8 p.p. wzrósł odsetek osób decydujących się na kredyt lub pożyczkę. W mojej ocenie, to znacząca różnica, która może wynikać z podniesienia cen w sklepach i pogorszenia sytuacji części konsumentów. Według mnie, w tym roku rzeczywista skala zaciągania pożyczek na przygotowania do świąt też może być wyższa niż deklarowane 16 proc. Z reguły tak jest, bo część osób w badaniach niechętnie przyznaje się do zamiaru pożyczania pieniędzy, zarówno ze względów wizerunkowych, jak i często z poczucia wstydu – zauważa Robert Biegaj.
Formy zadłużenia w okresie świąt
Z raportu wynika, że Polacy korzystają w tym czasie z różnych źródeł dodatkowych pieniędzy. Najczęściej wymieniane są:
- kredyty bankowe,
- pożyczki w parabankach,
- wsparcie finansowe od rodziny lub znajomych.
Eksperci podkreślają, że decyzje o zadłużeniu często zapadają dopiero tuż przed świętami, gdy rzeczywiste wydatki okazują się wyższe niż planowano. Jak zauważają, sezon świąteczny jest kluczowym okresem dla firm pożyczkowych i banków.
– W grudniu instytucje finansowe intensyfikują kampanie marketingowe oraz oferują specjalne promocje, takie jak obniżone prowizje, wybrane „pierwsze pożyczki za darmo”, wyższe limity czy uproszczone procedury. Choć część ofert bywa korzystniejsza niż standardowe warunki. Ich głównym celem jest wykorzystanie zwiększonego popytu na dodatkowe środki w tym okresie – tłumaczy ekspert z Shopfully Poland.
Świąteczne pożyczanie to już tradycja
Święta pozostają dla wielu Polaków powodem zwiększonych wydatków, co prowadzi do zadłużenia w postaci kredytów i pożyczek. Choć 76,8 proc. respondentów deklaruje, że nie planuje korzystać z dodatkowych źródeł finansowania, rosnący odsetek osób decydujących się na kredyty pokazuje, że presja związana z tradycją i oczekiwania rodzinne pozostaje istotnym czynnikiem. Badanie wskazuje również, że decyzje o pożyczkach często są związane z nagłymi potrzebami finansowymi i nie zawsze wynikają z braku pieniędzy, ale także z chęci utrzymania standardu świąt.
– Uzyskane wyniki nie są dużym zaskoczeniem. Od kilku lat obserwuje się wyraźną presję kosztową w gospodarstwach domowych oraz brak odpowiednich oszczędności. To sprawia, że okres świąteczny – tradycyjnie związany z podwyższonymi wydatkami – sprzyja sięganiu po dodatkowe finansowanie – podsumowuje ekspert Shopfully Poland.